Porady dla pacjentów
Zachęcam Państwa do zapoznania się poniższymi artykułami. Przyczyną ich pisania jest moje ponad 25-letnie doświadczenie w leczeniu niepłodności, z czego 20 lat to leczenie metodą zapłodnienia in vitro.
Nie chodzi tu tylko o doświadczenie merytoryczne. Te lata pokazały mi jakie wątpliwości, nastroje i problemy występują u par leczących się z powodu niepłodności. Szereg mitów, opaczna interpretacja słów lekarza, bezgraniczna wiara w informacje internetowe są powodem frustracji już z pierwszych niepowodzeń. Również tych naturalnych.
Znam nastawienie pacjentów i wiem, że zdecydowana większość, absolutnie nie z ich winy, podchodzi do leczenia niepłodności na zasadzie złotej recepty za określoną cenę. To, co moim zdaniem najbardziej dokucza pacjentom to brak wiedzy, zrozumienia diagnostyki i leczenia niepłodności.
Często po poświęceniu godziny, a czasem więcej, na wyjaśnienia dlaczego się nie udaje, pacjenci mówią „ale nikt nam tego nie wyjaśniał”. Stąd też decyzja, aby na naszej stronie zamieszczać artykuły, które będą wyjaśniały to czego “nikt wcześniej nie wyjaśnił”.
Jeżeli pewne kwestie są dla Państwa niejasne, budzą wątpliwości, czy wręcz nie zgadzacie się z ich treścią, chętnie wszystko wyjaśnimy – wątpliwości należy kierować na adres invitro@polmedis.pl.
Mogą Państwo również pisać, jakie kwestie powinny zostać przedstawione. Proszę jednak pamiętać, że celem nie jest ocena konkretnych sytuacji pacjentów, ich wyników badań czy analiza dotychczasowego leczenia, ale wątpliwości wynikające z zamieszczonych artykułów albo własne uwagi.
Z wyrazami szacunku,
Kierownik Ośrodka Polmedis
Artur Polak
Przeciwciała przeciwplemnikowe – gdy plemnik jest wrogiem
Przeciwciała przeciwplemnikowe – gdy plemnik jest wrogiem
Przeciwciała przeciwplemnikowe a metoda in vitro
Niektóre pary mają kłopot z zajściem w ciążę, gdyż organizm jednego lub obojga partnerów uważa plemniki za zagrożenie. Produkuje wówczas przeciwciała przeciwplemnikowe, których celem jest likwidacja plemników.
W przypadku kobiet przeciwciała przeciwplemnikowe znajdują się w wydzielinie z pochwy. Atakują one plemniki i zabijają je zaraz po wytrysku nasienia.
U niektórych kobiet po stosunku pojawiają się nawet objawy alergiczne, takie jak: swędzenie, wysypka, pieczenie okolic intymnych, obrzęk gardła czy trudności z oddychaniem. Jednak okazuje się, że przeciwciała na własną spermę wytwarzają także mężczyźni. Jest to tzw. reakcja autoimmunologiczna. Wtedy plemniki niszczone są jeszcze w organizmie mężczyzny. Nasienie po wytrysku zawiera ich niewielką ilość lub nie zawiera plemników wcale.
Przyczyny powstawania przeciwciał przeciwplemnikowych
Na ogół lekarze nie wiedzą, dlaczego pojawiają się przeciwciała przeciwplemnikowe. Są jednak zaburzenia, które znacznie zwiększają ryzyko ich wytworzenia. Sprzyjają temu procesy zapalne narządów płciowych i infekcje, a w przypadku mężczyzn również urazy jąder, niedrożność nasieniowodów, wnętrostwo, rak jądra oraz żylaki powrózka nasiennego. Stan zapalny szyjki macicy skutkuje pojawieniem się śluzu, który zawiera różnego rodzaju przeciwciała, także te groźne dla plemników.
Przeciwciała przeciwplemnikowe to najczęściej typ IgA, rzadziej IgM i IgG. W przypadku mężczyzn pojawiają się w wydzielinie prostaty, kanalikach nasiennych oraz w wydzielinie pęcherzyków nasiennych. U kobiet obecne są przede wszystkim w śluzie szyjkowym. W kontakcie z plemnikami, przeciwciała przyklejają się do nich lub prowadzą do sklejania się ze sobą plemników. Wówczas tracą one zdolność do poruszania się, co obniża męską płodność. Niekiedy przeciwciała atakują też inne składniki nasienia.
Diagnostyka
Niepłodność immunologiczna to bardzo rzadkie schorzenie. Badanie na przeciwciała na ogół wykonywane jest więc dopiero po wykluczeniu innych przyczyn niepłodności.
U kobiet analizowana jest krew pod kątem obecności tam przeciwciał plemnikowych. Znaczenie ma oczywiście ich ilość. Im więcej ich jest, tym groźniejsze są dla plemników i bardziej obniżają szansę na zapłodnienie. Niekiedy wykorzystuje się też test postkoitalny, a więc badanie śluzu szyjkowego po stosunku, najlepiej tuż przed owulacją. W ten sposób można łatwo sprawdzić, jak plemniki zachowują się w śluzie. W przypadku mężczyzn bada się stan plemników w nasieniu po kilkudniowej abstynencji seksualnej i krew.
Inseminacja domaciczna przed in vitro
Jedną z popularniejszych form leczenia jest wykorzystanie kortykosteroidów. W tym czasie zachować trzeba również wstrzemięźliwość płciową. Para może odbywać stosunki jedynie przed owulacją. Sterydy przez jakiś czas osłabiają reakcje obronne organizmu. Z kolei wstrzemięźliwość seksualna ma na celu zwiększenie liczebności plemników w nasieniu. Niekiedy dodatkowo stosuje się też inseminację domaciczną. Nasienie do inseminacji jest dokładnie oczyszczane z białek, które pobudzają produkcję przeciwciał i dostarczane są prosto do macicy, z pominięciem pochwy oraz szyjki macicy. Jeśli kilka prób inseminacji nie przyniesie rezultatu, lekarze na ogół sugerują skorzystanie z metody pozaustrojowego zapłodnienia in vitro.