Porady dla pacjentów
Zachęcam Państwa do zapoznania się poniższymi artykułami. Przyczyną ich pisania jest moje ponad 25-letnie doświadczenie w leczeniu niepłodności, z czego 20 lat to leczenie metodą zapłodnienia in vitro.
Nie chodzi tu tylko o doświadczenie merytoryczne. Te lata pokazały mi jakie wątpliwości, nastroje i problemy występują u par leczących się z powodu niepłodności. Szereg mitów, opaczna interpretacja słów lekarza, bezgraniczna wiara w informacje internetowe są powodem frustracji już z pierwszych niepowodzeń. Również tych naturalnych.
Znam nastawienie pacjentów i wiem, że zdecydowana większość, absolutnie nie z ich winy, podchodzi do leczenia niepłodności na zasadzie złotej recepty za określoną cenę. To, co moim zdaniem najbardziej dokucza pacjentom to brak wiedzy, zrozumienia diagnostyki i leczenia niepłodności.
Często po poświęceniu godziny, a czasem więcej, na wyjaśnienia dlaczego się nie udaje, pacjenci mówią „ale nikt nam tego nie wyjaśniał”. Stąd też decyzja, aby na naszej stronie zamieszczać artykuły, które będą wyjaśniały to czego “nikt wcześniej nie wyjaśnił”.
Jeżeli pewne kwestie są dla Państwa niejasne, budzą wątpliwości, czy wręcz nie zgadzacie się z ich treścią, chętnie wszystko wyjaśnimy – wątpliwości należy kierować na adres invitro@polmedis.pl.
Mogą Państwo również pisać, jakie kwestie powinny zostać przedstawione. Proszę jednak pamiętać, że celem nie jest ocena konkretnych sytuacji pacjentów, ich wyników badań czy analiza dotychczasowego leczenia, ale wątpliwości wynikające z zamieszczonych artykułów albo własne uwagi.
Z wyrazami szacunku,
Kierownik Ośrodka Polmedis
Artur Polak
Dlaczego warto wykonać badanie nasienia?
Dlaczego warto wykonać badanie nasienia?
Niepłodność u mężczyzn
Warto regularnie wykonywać badanie nasienia i plemników. Tymczasem okazuje się, że aż 87% Polaków nie widzi takiej potrzeby. W praktyce jednak często przyczyna niepłodności leży właśnie po stronie mężczyzny.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) informuje, że w 45% przypadków za niepłodność pary odpowiedzialny jest tzw. czynnik męski. Tymczasem badaniom nasienia poddają się najczęściej panowie, którzy już mają problem ze spłodzeniem dziecka. W Polsce profilaktyka płodności mężczyzn w zasadzie nie istnieje.
Badanie nasienia, czyli przełamanie wstydu?
Lekarze zalecają, aby badanie nasienia wykonywali mężczyźni po 40. roku życia, palący papierosy oraz ci, którzy są narażeni na działanie szkodliwych czynników np. toksyn, które mogą uszkodzić DNA plemników.
Zdecydowana większość panów niechętnie podchodzi do badania nasienia i to z kilku różnych powodów, takich jak:
– wstyd przed wizytą w laboratorium czy rozmową z personelem medycznym
– krępujące oddawanie nasienia w placówce
– obawa przed wynikiem badania nasienia
– mężczyźni, utożsamiają sprawność seksualną z płodnością – co nie jest prawdą. Niezaburzone funkcje seksualnie nie świadczą tak naprawdę o prawidłowym potencjale prokreacyjnym mężczyzny. Ponadto obniżonej jakości nasienia nie można zauważyć gołym okiem.
Jak wygląda badanie nasienia?
Oddanie nasienia do pojemnika trwa tylko chwilę, Tymczasem uzyskane dzięki jego analizie dane są pomocne podczas ustalania, dlaczego para ma problemy z zajściem w ciążę.
W przypadku podstawowego badania plemników sprawdza się ich jakość, liczbę i aktywność. Wykorzystywane są tutaj normy określone przez Światową Organizację Zdrowia.
Wyniki badania nasienia – co oznaczają?
Przyjmuje się, że w próbce prawidłowego ejakulatu znaleźć się musi co najmniej 39 mln plemników.
Ponadto ich koncentracja w 1 ml nasienia nie może być niższa niż 15 mln. Odsetek żywych plemników powinien przy tym wynosić minimum 58%. Odczyn pH ejakulatu musi być równy 7,2 lub wyższy, a przynajmniej 40% plemników powinno się poruszać.
Inne ważne parametry ejakulatu to wygląd, lepkość, czas upłynnienia czy obecność aglutynacji (zgrupowania) plemników.
Rozszerzone badanie nasienia
W przypadku badania rozszerzonego dodatkowo analizowana jest budowa morfologiczna plemników. Dzięki temu można ustalić jak duży odsetek w ejakulacie stanowią plemniki prawidłowo zbudowane oraz ile jest plemników posiadających wady. Okazuje się bowiem, że tego typu nieprawidłowości często utrudniają czy wręcz uniemożliwiają poczęcie dziecka.
Kiedy wykonać badanie nasienia?
W sytuacji, gdy partnerka nie ma jeszcze 30 lat, do lekarza warto zgłosić się po roku nieudanych starań o dziecko. Jeśli kobieta nie ma 35 lat, wskazaniem do wykonania badań nasienia jest pół roku bezowocnych prób poczęcia potomka. W przypadku ukończenia 35. roku życia nie ma z tym co zwlekać. Warto bowiem pamiętać o tym, że płodność kobiety znacznie zmniejsza się z wiekiem. Tymczasem każdy kolejny miesiąc bez postawionej diagnozy wiąże się ze zmniejszeniem szansy na zapłodnienie. Szybkie rozpoznanie źródła niepłodności jest więc kluczowe.
Z każdym kolejnym cyklem owulacyjnym stan rezerwy jajnikowej maleje, komórki jajowe starzeją się i rośnie ryzyko poronień czy wystąpienia u płodu wad wrodzonych. Wiek mężczyzny ma mniejsze znaczenie z punktu widzenia płodności, ale gdy partner ma 40 lat, badanie nasienia należy wykonać od razu, gdy tylko starania o dziecko nie przynoszą efektu.
-Parametry nasienia do inseminacji
Jeśli plemniki tylko nieznacznie odbiegają od normy, nie ma się czego bać. Mężczyzna ma wówczas duże szanse na zostanie ojcem dzięki sztucznej inseminacji. To metoda, która polega na wprowadzeniu do wnętrza macicy odpowiednio spreparowanego nasienia. Znacznie zwiększa to szanse na zapłodnienie, gdyż wiąże się ze znacznym skróceniem dystansu, który muszą pokonać słabsze i mniej ruchliwe plemniki, aby dotrzeć do komórki jajowej.
– Parametry nasienia a in vitro
W sytuacji, gdy plemników jest mało (oligozoospermia), są one mało ruchliwe (asthenozoospermia) czy mają wadliwą budowę (teratozoospermia) szanse na zapłodnienie są niewielkie. Jedynym rozwiązaniem niekiedy okazuje się metoda in vitro. Do zapłodnienia in vitro są bowiem wybierane plemniki o prawidłowej budowie i najlepszych parametrach. Czasami konieczne jest nawet 6000- krotne powiększenie plemnika pod mikroskopem. Dotyczy to mężczyzn posiadających bardzo niskiej jakości nasienie.
Zobacz też: Na czym polega zapłodnienie In vitro?
Regularne badanie nasienia
W praktyce warto pamiętać, że rozpoznanie przyczyny niepłodności stanowi pierwszy krok na drodze jej zwalczenia. Z tego powodu badań diagnostycznych nie ma co odkładać, zwłaszcza, gdy partnerzy mają powyżej 35 lat. Często nieinwazyjne i bezbolesne badanie nasienia jest pierwszym i jedynym badaniem, jakiemu poddawani są panowie starający się o dziecko. Nie ma więc co zwlekać z jego wykonaniem.